خبرگزاری مهر، گروه استانها- زهرا مقدمی: هر قلم از صنایع و هنر اصیلی که در گوشه و کنار این سرزمین توسط ایرانیان خلق میشود، به تنهایی میتواند علاوه بر اینکه گویای تاریخ، جغرافیا، هنر و صنعت کشور باشد، گنجینهای از تولیدی اصیل است که میتواند علاوه بر اشتغالزایی، سهم عمدهای در توسعه و کسب درآمد داشته باشد.
در سالی که به نام «رونق تولید» نامگذاری شده، پرداخت و توجه ویژه به حتی چند مورد از هزاران هنر اصیل و سنتی ایرانزمین، نقشی مهم در ایجاد اشتغال، درآمدزایی و توسعه ایفا میکند.
در حالی که کشور ایران این روزها در برابر هجمه تحریم استکبار جهانی قرار گرفته، صنایع دستی میتواند به عنوان ابزار مهم و ارزشمند در برابر تفکر خشن تحریم خود را بیشتر وارد عرصه تجارت و اقتصاد بکند و در زمینه اقتصاد منهای نفت به عنوان یکی از بازیگران اصلی نقش آفرینی کند.
هر یک از صنایعدستی ایران، به تنهایی منبعی غنی از هنری خاموش و صنعتی ریشهدار و اصیل است. حال اگر این توجه، حتی به بخشی از هنرهایی باشد که در گوشه و کنار ایرانزمین جا خوش کردهاند، عظمتی شگرف را در زمینه توسعه رقم خواهیم زد.
هر استان، متناسب با ظرفیتها، فرهنگ و هنر خود، صنعت و هنری خاص دارد. زنجان نیز از استانهایی است که با توجه به ذخایر معدنی، هنرهایی خاص در میان مردمانش رواج دارد.
صدای چکش مسگرها، کوره گرم چاقوسازی و نوارهای ظریف نقره، امروز سهم مهمی از صنعت استان زنجان را در بخش صنایعدستی رقم زدهاند، هنرهایی که کیفیت و اصالت آنها باعث توسعه بازار آن شده است.
صنایعدستی به عنوان یک هنر و صنعت همواره در زمینه تولید و اشتغال نقش مهمی داشته و این بخش توانسته در دهههای مختلف با وجود فراز و نشیبها در زمینه تولید و اشتغال، بازیگر مهمی در حوزه اقتصاد باشد.
البته این بخش برای رونق نیازمند توجه بیشتر و رفع موانع توسعه داخلی و همینطور صادرات است که باید با شناخت و آگاهی از نقاط ضعف، به رفع موانع نیز کوشید و مسیر توسعه را هموار کرد.
مزیتهای صنایعدستی نسبت به سایر صنایع بالا است و همواره این بخش به عنوان یک حوزه مهم توانسته تأثیر مهمی در توسعه اقتصادی جوامع داشته باشد، خروج از اقتصاد تکمحصولی یکی از مهمترین رویکردها در زمینه توسعه صنایعدستی است، به گونهای که در حال حاضر توسعه صنایعدستی بهخصوص در حوزه صنایعدستی فلزی توانسته نقش مهمی در اقتصاد شهر و استان زنجان داشته باشد.
رنج صنایعدستی از برخورد سلیقهای با قانون
مدیرکل میراثفرهنگی، صنایعدستی و گردشگری استان زنجان با بیان اینکه در کل دنیا مشاغل خانگی و کارگاههای کوچک نقش عمدهای در تولید و میزان اشتغالزایی در جوامع دارد، میافزاید: به همین خاطر در حوزه صنایعدستی به واسطه اینکه اکثر تولیدات در جوار خانوادهها اتفاق میافتد و یا حتی کارگاههای تولیدی نیز در جوار شهرها و یا بافت شهرها است، سهم عمدهای در تولید و اشتغال دارد.
یحیی رحمتی در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به اینکه فرق این حوزه با سایر بخشها این است که اکثر تولیدات در حوزه صنعت به واسطه نوع تولید و نوع نیازشان در مواد اولیهشان به خارج از تولید جغرافیایی اثر، وابسته هستند، تصریح میکند: این در حالی است که ماهیت صنایعدستی این است که معمولاً به واسطه تاریخی بودن و عمق تاریخی که دارد، مواد اولیه آن نیز از منطقه جغرافیایی تولید اثر به دست میآید و این یکی از خصوصیات عمده و برجسته صنایعدستی است.
مدیرکل میراثفرهنگی، صنایعدستی و گردشگری استان زنجان ادامه میدهد: همین امر باعث شده است که در تکانههای اقتصادی و ناملایماتی که در این عرصه وجود دارد، صنایعدستی آسیب کمتری را به شرط اعمال مدیریت مطلوب در آن، متحمل شود.
رحمتی میافزاید: از طرفی، دیدگاه فرهنگی این حوزه، یکی دیگر از محاسن بزرگ عرصه صنایعدستی بهشمار میرود؛ چرا که صنایعدستی هویت تاریخی و هویت فرهنگی منطقه جغرافیایی تولید اثر بوده و به عنوان یک سفیر فرهنگی نیز عمل میکند.
در زنجان نیز به واسطه اینکه صنایعدستی فلزی این استان رتبه اول حجم تولید کشور را داشته و سایر استانها به این حجم از تولید در این عرصه دست نیافتهاند، باعث شده است که صنایعدستی زنجان رتبه اول را برای خود کسب کند وی ادامه میدهد: در زنجان نیز به واسطه اینکه صنایعدستی فلزی این استان رتبه اول حجم تولید کشور را داشته و سایر استانها به این حجم از تولید در این عرصه دست نیافتهاند، باعث شده است که صنایعدستی زنجان رتبه اول را برای خود کسب کند.
رحمتی با یادآوری اینکه همه این مسائل باعث شده است که در سالی که به سال رونق تولید نامگذاری شده است، صنایعدستی با این خصوصیات بتواند نقش مهمی در عرق ملی، هویت تاریخی و نیز پاسخ به بخشی از گردش مالی و ایجاد اشتغال ایفا کند، اظهار میکند: در استان زنجان نیز به واسطه اینکه صنایعدستی فلزی رتبه اول حجم تولید کشور را داشته و سایر استانها به این حجم از تولید در این عرصه دست نیافتهاند، باعث شده است که صنایعدستی زنجان رتبه اول را برای خود کسب کند.
مدیرکل میراثفرهنگی، صنایعدستی و گردشگری استان زنجان، بیان میکند: این موضوع میتواند حتی به عنوان یک ویترین خوب و نیز یکی از محلهایی که قادر است منویات مقام معظم رهبری را به منصهظهور برساند، نقش بهسزایی داشته باشد، هر چند معتقدیم برخورداری از این عرصه مستلزم برخی از الزامات است.
رحمتی با یادآوری اینکه پارسال فعالان صنایعدستی با مشکلاتی چون هزینه بالای تولید و تأمین دشوار مواد اولیه دست به گریبان بودند، میافزاید: همه این مسائل بدان معنی است که در این بخشها لزوم حمایت دولت احساس میشود تا مواد اولیه بدون واسطه به دست صنعتگر رسیده و هزینه تمامشده محصول را نیز پایین بیاورد.
مدیرکل میراثفرهنگی، صنایعدستی و گردشگری استان زنجان، میگوید: از طرفی ایجاد بازارچههای فصلی، ایجاد نمایشگاههای ملی در تهران و مراکز استانهای گردشگر پذیر و نیز ایجاد بازار برای فروش این محصولات میتواند برگشت سرمایه را برای صنعتگران این عرصه به دنبال داشته باشد.
رحمتی متذکر میشود: همچنین استفاده از توان کشورهای منطقه و کشورهایی که به عنوان هدف بازار صنایعدستی در دنیا شناخته میشوند را نیز نباید فراموش کنیم. مهمتر از همه اینکه اهتمام به همه این موارد باعث میشود که هم رونق تولید را داشته باشیم و هم ترغیبی برای ملت ایران ایجاد شود تا در سبد خرید و مصرف خانواده، صنایعدستی بتواند جایگاه ویژه خود را پیدا کند.
وی در پاسخ به این سوال که آیا بسترها برای توسعه صنایعدستی در استان زنجان فراهم است یا نه، ابراز میکند: خوشبختانه بعضی از این بسترها از جمله اینکه در استان از وجود صنعتگران مجرب در این عرصه برخوردار هستیم، فراهم شده است، این در حالی است که برخی از بسترها نیز از جمله تسهیل و روانسازی حوزه بازار، باید فراهم شود.
مدیرکل میراثفرهنگی، صنایعدستی و گردشگری استان زنجان با بیان اینکه متأسفانه صنایعدستی در برهه کنونی از برخورد سلیقهای با قوانینی که با این حوزه در ارتباط است، رنج میبرد، خاطرنشان میکند: در بعضی از قوانین جاری به واسطه تلقی شخصی افراد، معمولاً در برخی مواقع با مشکل مواجه میشویم که یکی از آن قوانین، ممنوعیت ساخت ابزارآلاتی مانند قمه و … است که در برخی مواقع تلقی شخصی افراد از این قانون ما را دچار مشکل میکند.
صنایعدستی، صنعت اول استان زنجان
معاون صنایعدستی ادارهکل میراثفرهنگی، صنایعدستی و گردشگری استان زنجان نیز با بیان اینکه معتقد است صنایعدستی، صنعت اول استان زنجان بهشمار میرود، میگوید: صنایعدستی در استان زنجان، صنعتی ریشهدار و قدیمی است.
الناز خداییفرد در گفتگو با خبرنگار مهر، با تاکید بر اینکه صنایعدستی در شهر زنجان مستقیماً مرتبط با معیشت و محل درآمد مردم است، میافزاید: صنایعدستی در شهر زنجان همانند برخی صنایعدستی نیست که در جوار سایر فعالیتها انجام شود، بلکه صنایعدستی در زنجان مختص و مستقل است.
وی چاقوسازی، مسگری و ملیلهکاری را به عنوان شغل و حرفه صنعتکاران حوزه صنایعدستی دانسته و ادامه میدهد: صنایعدستی در شهر زنجان به صورت مستقیم با زندگی مردم عجین بوده و بخش مهمی از اقتصاد شهر زنجان در این حوزه است.
بیشترین میزان تولید صنایعدستی فلزی کشور در شهر زنجان است و توجه بیشتر به این حوزه از صنایعدستی میتواند در اقتصاد شهر و استان زنجان تحول ایجاد کند خداییفرد با بیان اینکه بیشترین میزان تولید صنایعدستی فلزی کشور در شهر زنجان است، میافزاید: توجه بیشتر به این حوزه از صنایعدستی میتواند در اقتصاد شهر و استان زنجان تحول ایجاد کند.
وی با تاکید بر لزوم رسیدن بازار فلز ملیله به یک ثبات، وجود تعادل در قیمت این فلز به عنوان یک اصل مهم در زمینه توسعه صنعت هنر دستی ملیله را یادآور شده و میگوید: باید تلاش شود تا صنایعدستی فلزی استان زنجان تحت تأثیر نوسانات بازار قرار نگیرد، چون رابطه مستقیم با اشتغال و میزان تولید صنایعدستی فلزی دارد.
این مسئول با بیان اینکه صنایعدستی به عنوان یک بخش مهم در زمینه رونق تولید در استان زنجان میتواند مورد توجه جدی باشد، ادامه میدهد: نزدیک به ۶۰۰۰ نفر در استان زنجان تولیدکننده کارگاهی صنایعدستی هستند.
به گفته خداییفرد باید فکری برای تهیه مواد اولیه حوزه صنایعدستی صورت گیرد و فرآیندها توسط متولیان حوزه اقتصادی کشور به گونهای باشد که در حوزه تهیه مواد اولیه مشکلی ایجاد نشود و ثبات در بازار مواد اولیه باشد.
معاون صنایعدستی ادارهکل میراثفرهنگی، صنایعدستی و گردشگری استان زنجان با بیان اینکه در حاضر در استان زنجان ۲۰۰ کارگاه فعال داریم، یادآور میشود: ۱۲۰۰ چاقوساز زنجانی نیز در ۷۰۰ کارگاه چاقوسازی فعال هستند.
خداییفرد با بیان اینکه در همه رشتههای صنایعدستی با رشد قابل توجهی نسبت به سالهای گذشته مواجه هستیم، ادامه میدهد: نزدیک به ۲۰۰۰ مسگر زنجانی در ۸۰۰ کارگاه مشغول به فعالیت هستند.
وی با بیان اینکه مس، ملیله و چاقوی زنجان مرغوبترین و اصیلترین هستند و رقیبی برای این صنایعدستی در کشور نیست، میافزاید: ملیله زنجان، اصیلترین و مرغوبترین ملیله بوده و دارای خلوص ۹۹ درصدی است.
این مسئول با بیان اینکه در کنار خلوص ۹۹ درصدی ملیله زنجان، ریزنقش بودن این صنعت دستی باعث متفاوت بودن و اصالت آن شده است، میگوید: ملیله زنجان ریزنقش است و هر چقدر ملیله ریزنقشتر، به همان میزان کیفیت و اصالتش نیز بیشتر است، همچنین برخی طرحهای مختص ملیله زنجان بوده و از نظر کیفیت و اصالت، ملیله زنجان بیرقیب است.
معاون صنایعدستی ادارهکل میراثفرهنگی، صنایعدستی و گردشگری استان زنجان با بیان اینکه مشخصه مس زنجان، زیبایی چکشهای این صنعت دستی است، میافزاید: همچنین کیفیت و تکنیک خاص ساخت مس زنجان باعث متمایز شدن این صنعت شده تا مسی باکیفیت و بیرقیب به بازار عرضه شود.
نقش مهم صنایعدستی زنجان در اقتصاد و اشتغال استان زنجان
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان زنجان نیز با بیان اینکه حوزه صنایعدستی نقش مهمی در زمینه اشتغال و اقتصاد استان زنجان دارد، میگوید: صنایعدستی در استان زنجان بهخصوص شهر زنجان نقش مهمی در زمینه اشتغال و تحقق اهداف رونق تولید دارد.
بخش قابل توجهی از اشتغال در استان زنجان در حوزه صنایعدستی است و با برنامهریزی جامع و هدفمند میتوان بخش مهمی از اهداف رونق تولید را در این بخش محقق کرد
ناصر فغفوری در گفتگو با خبرنگار مهر، با بیان اینکه بخش قابل توجهی از اشتغال در استان زنجان در حوزه صنایعدستی است، میافزاید: با برنامهریزی جامع و هدفمند میتوان بخش مهمی از اهداف رونق تولید را در این بخش محقق کرد.
وی با تاکید بر اینکه چرخه تولید محصولات صنایعدستی در استان زنجان وجود دارد، ادامه میدهد: فعالیت تولیدات صنایعدستی در زمینههای مختلف از جمله فروش، تولید ظروف، ذوب و … انجام میگیرد.
رشد کارگاههای مسگری در سطح شهر زنجان
یک تولیدکننده صنایعدستی در استان زنجان وضعیت اشتغالزایی در حوزه صنایعدستی به خصوص صنعت مس را در زنجان رو به رشد عنوان کرده و میگوید: با وجود مشکلات در زمینه دریافت تسهیلات بانکی، خوشبختانه روند موجود در زمینه اشتغال صنعت مس، رو به رشد است.
جبار نورسینا در گفتگو با خبرنگار مهر، با بیان اینکه در حال حاضر کارگاههای مسگری در سطح شهر زنجان رشد پیدا کرده است، میافزاید: کارگاههای بزرگ و کوچک در سطح شهر زنجان فعال هستند و به نوعی میتوان گفت شاهد احیا و جهش حوزه صنعت مس در شهر زنجان هستیم.
وی، لزوم حمایت ارگانهای مختلف از صنایعدستی و بهخصوص صنعت مس را مورد تاکید قرار داده و با بیان اینکه صنایعدستی نقش مهم و ارزندهای در زمینه توسعه دارد، اظهار میکند: متأسفانه در زمینه دریافت تسهیلات بانکی با مشکلات زیادی مواجه هستیم و تضامین و نرخهای بالای بانکی در روند فعالیت بخش صنایعدستی مانع ایجاد میکند.
این تولیدکننده یادآور میشود: در صورت بهبود بسترها و فرآیندهای موجود در زمینه صنایعدستی، در آینده شاهد توسعه هر چه بیشتر حوزه صنایعدستی خواهیم بود.
نورسینا با بیان اینکه فعالان صنایعدستی در زمینه بیمه دچار مشکل هستند و طی چهار سال اخیر نیز راهکار دقیق و واحدی برای بیمه صنایعدستی اتخاذ نشده است، تصریح میکند: پرداخت حق بیمههای ۴۰۰ و ۵۰۰ هزار تومانی در حد توان فعالان صنایعدستی نیست و باید راهکار جدی و اساسی در این زمینه طراحی شود.
این هنرمند مسگر با تاکید بر اینکه لزوم توسعه هدفمند و ایجاد اشتغال پایدار در حوزه صنایعدستی نیازمند تعامل و همراهی همه ارگانهای مرتبط با این حوزه است، بیان میکند: در صورت بهبود بسترها و فرآیندهای موجود در زمینه صنایعدستی، در آینده شاهد توسعه هر چه بیشتر حوزه صنایعدستی خواهیم بود.
مس، چاقو و ملیله استان زنجان به عنوان صنایع دستی اصیل و بی همتا در ایران، دارای قابلیت صادراتی هستند مس زنجان در حال حاضر در همه نقاط ایران عرضه میشود و با توجه به کیفیت بالا و برخورداری در اصالت طرح، فلز، خلوص ملیله بکار رفته و طرحهای استفاده شده دارای بازار خوب در عرصههای داخلی و خارجی است که در صورت حمایت بیشتر در کنار ارزآوری باعث افزایش سهم اشتغال حوزه صنایعهای داخلی خواهد شد.
صنایع دستی فلزی استان زنجان مصداق بارز اقتصاد منهای نفت است که میتواند در زمینه اقتصادی استان و کشور مؤثر واقع شود به گونهای که در حال حاضر بازارهای مصرف محصولات صنعت هنر دستی فلزی زنجان در کشورهای مختلف جهان وجود دارد و باید همه مسئولان در کنار صنایع دستی استان زنجان برای ارتقای این جایگاه و سهم در اشتغالزایی و صادرات اقدام کنند.
نظر شما